Προϊστορία: it’s ritual?!

2016-04-03 23:31

Εικ. 1: Διάγραμμα αιγαιακής προϊστορίας (από Α. Φατούρο, https://saet10.wordpress.com

Ας ξεκινήσουμε με τέσσερις βασικούς ορισμούς: τι είναι προϊστορία, τι είναι προϊστορική αρχαιολογία, τι είναι θρησκεία, τι είναι αρχαιομετρία. Και τελικά, πώς αυτές οι λέξεις, οι έννοιες, οι κλάδοι, οι επιστήμες μπορούν να συνυπάρξουν, να αναπτυχθούν και να εξελιχθούν με το πέρασμα των χρόνων. 

Ο όρος προϊστορία προέρχεται από τις λέξεις προ και ιστορία. Η ανθρώπινη προϊστορία είναι η περίοδος από την εποχή που πρωτοεμφανίσθηκαν οι σύγχρονοι άνθρωποι, ως προς τη συμπεριφορά και ανατομία τους, μέχρι την εμφάνιση της γραπτής ιστορίας, που ακολούθησε την εμφάνιση των συστημάτων γραφής (Renfrewκαι Bahn2001, 10). Χωρίζεται σε 3 βασικές εποχές: την Εποχή του Λίθου, την Εποχή του Χαλκού και την Εποχή του Σιδήρου, με αρκετές υποπεριόδους σε κάθε μία από αυτές (εικ.1).

Η προϊστορική αρχαιολογία είναι ένας τομέας αρχαιολογικής έρευνας που μελετά  το σύνολο των ερευνητικών διαδικασιών και ερμηνεύει τα υλικά υπολειμμάτα της καθημερινής ζωής, της κοινωνικής οργάνωσης και της διαμόρφωσης συμβολικών κωδίκων των προϊστορικών κοινωνιών με απουσία γραπτών πηγών (Renfrew και Bahn 2001, 11).

Θρησκεία ονομάζεται η σχέση του ανθρώπου με το Θείο και υποδηλώνεται ο σχεσιακός χαρακτήρας της θρησκείας: τη σχέση θείου-ανθρώπινου, υπερφυσικού-φυσικού, υπερβατικού-ενδοσκοπικού, πνευματικού-υλικού, ψυχικού-φυσικού, ατομικού-κοινωνικού (Μπέγζο 2000, 242). Η αρχαιομετρία αποτελεί ένα διεπιστημονικό κλάδο με αντικείμενο την εφαρμογή των θετικών επιστημών στην αρχαιολογία και τον πολιτισμό.  

Εικ. 2: ΕργαστήριοΑρχαιομετρίας, Scanning Electron Microscopy (www.culttech.gr

Η ανάπτυξη του κλάδου της αρχαιομετρίας προέκυψε από την ανάγκη επίλυσης προβλημάτων της αρχαιολογικής έρευνας που οι παραδοσιακές μέθοδοι αδυνατούσαν να καλύψουν (εικ.2). 

Τι γίνεται όταν δεν υπάρχουν γραπτές πηγές; Πώς μέσω των ευρημάτων ορίζουμε το καθημερινό ή το λατρευτικό αντικείμενο; Ποιος ορίζει τους όρους θρησκεία, θεϊκό, λατρεία, ναός κ.τ.λ.; Μήπως οτιδήποτε δεν γνωρίζουμε το ονομάζουμε «ritual»; Μέσω αυτής της στήλης θα γίνει προσπάθεια ανάλυσης του προϊστορικού κόσμου και συγκεκριμένα της θρησκείας και της τέχνης. Καθώς, επίσης, θα δούμε το πώς οι νέες τεχνολογίες βοήθησαν στην ανάλυση προϊστορικών άλυτων ερωτημάτων. So let’s see, it’s ritual?!

 

Ενδεικτική βιβλιογραφία

Braudel, F. «Οι μνήμες της Μεσογείου, Προϊστορία και Αρχαιότητα», Νέα Σύνορα-Α. Α. Λιβάνη, Αθήνα, 2000

Renfrew C., Bahn P. «Αρχαιολογία, θεωρίες, μεθοδολογία και πρακτικές εφαρμογές», Ινστιτούτο του Βιβλίου-Α. Καρδαμίτσα, Αθήνα, 2001

Treuil R., Darcque P., PoursatJ.Cl., TouchaisG., «Οι πολιτισμοί του Αιγαίου», Εκδόσεις Καρδαμίτσα, Αθήνα, 1996

Μπέγζος M., «Θρησκεία», στο: Θρησκειολογικό Λεξικό, Ελληνικά Γράμματα ,Αθήνα, 2000, σελ.242

Σάμψων, Αδ. «Προϊστορική Αρχαιολογία της Μεσογείου», Ινστιτούτο του Βιβλίου-Α. Καρδαμίτσα, Αθήνα, 2007 

 

Ανεβλαβή Βασιλική

 

 

 

Επαφή

arthro 13

13arthro@gmail.com

Αναζήτηση στο site

Αφιερώματα

Ἡ ἐπιλογὴ τοῦ Φωτός: Προσεγγίσεις στὴ Μεταμόρφωση τοῦ Σωτήρος Χριστοῦ

του Δημητρίου Αλεξόπουλου Μετεμορφώθης ἐν τῷ ὄρει Χριστὲ ὁ Θεός,  δείξας τοῖς Μαθηταῖς σου τὴν δόξαν σου, καθὼς ἠδύναντο.  Λάμψον καὶ ἡμῖν τοῖς ἁμαρτωλοῖς, τὸ φῶς σου τὸ...

Συνέντευξη - Αφιέρωμα

επιμέλεια αφιερώματος: Σταυρούλα - Αλεξία Χρυσαφίδη   Αφιέρωμα - συνέντευξη με τον π. Σπυρίδωνα Κωνσταντή, μεταπτυχιακό φοιτητή Κατεύθυνσης Χριστιανικής Λατρείας του Τμήματος...

Ο Ευαγγελισμός της Θεοτόκου: Ενατενίσεις σε ένα Θεομητορικό διαπολιτισμικό διαδίκτυο

του Δημητρίου Αλεξόπουλου Χαράς Ευαγγέλια, ελευθερίας μηνύματα!1 Ο Θεός απέστειλε τον άγγελο Γαβριήλ στη Ναζαρέτ της Γαλιλαίας και στην παρθένο Μαριάμ, τη μνηστή του Ιωσήφ. Απέστειλε τον Γαβριήλ...

Θρησκευτικές κοινότητες: Νομοκανονικές προσεγγίσεις ιστορικών και επίκαιρων ζητημάτων

  ΘΕΟΛΟΓΙΚΗ ΣΧΟΛΗ – ΤΜΗΜΑ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΘΕΟΛΟΓΙΑΣ Π.Μ.Σ. «ΘΕΟΛΟΓΙΑ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΑ» Διευθύντρια: Καθηγήτρια Διοτίμα Λιαντίνη Πανεπιστημιούπολη-Άνω Ιλίσια 157 84, Αθήνα, Τηλ: 210-727-5847,...

9ος Διεθνής Διαγωνισμός Εικονικής Δίκης Ρωμαϊκού Δικαίου {Βιέννη 6-9 Απριλίου 2016}

Η νομική επιστήμη είναι ένα πυλώνας σύνδεσης με τον καθημερινό βίο του παρόντος και του παρελθόντος, αποτελώντας παράλληλα έρεισμα για συζητήσεις αναγόμενες στην πολιτική και την κοινωνική εξέλιξη...

Ο κόσμος δεν είναι δικός μας, είναι του Ομήρου

του Νικολάου Χαροκόπου Μερικές παρατηρήσεις με αφορμή την ομηρική πλάκα από την Ολυμπία  Πριν από μερικές εβδομάδες η επιστημονική κοινότητα εντός και εκτός Ελλάδας, καθώς και η κοινή γνώμη,...

Τα ιδιαίτερα αρχαία θέατρα του ελλαδικού χώρου: Β΄Μέρος

    Δεν πιστεύω να νομίζατε ότι τα ιδιαίτερα θέατρά μας ήταν μόνο αυτά! Έχουμε πολύ μελέτη ακόμα για όσα γνωρίζουμε και για όσα δεν «έχουν βγει στην επιφάνεια» μέχρι τώρα. Αξίζει...

© 2024 ΑΡΘΡΟ 13 (All Rights Reserved)

Υλοποιήθηκε από Webnode